Aby zapoznać się z naszymi publikacjami I materiałami medialnymi zajrzyj tutaj.
Historia
Bateria MABEL powstała w latach 2008-2011 w ramach projektu ELDEL (Enhancing Literacy Development in European Languages): zakrojonych na dużą skalę, wielojęzycznych longitudinalnych badań wczesnego rozwoju umiejętności czytania i pisania w językach angielskich, francuskim, hiszpańskim, czeskim i słowackim. Projekt ELDEL był finansowany przez Marie Curie – Initial Training Network, Seventh Framework Programme (FP7/2007-2013); numer grantu 215961. Głównym celem projektu było lepsze zrozumienie najważniejszych predyktorów rozwoju umiejętności czytania i pisania – poznawczych, językowych i środowiskowych – od przedszkola do klasy drugiej. Przeprowadzono pięć równoległych badań – po jednym w każdym z krajów.
Prace nad projektem MABEL rozpoczęto w 2015 roku, jego wyniki przedstawiono publicznie w 2018 roku. Obecnie bateria testów MABEL jest dostępna w językach: angielskim, hiszpańskim, czeskim, słowackim, walijskim; wersja francuska jest na ukończeniu. Ponadto trwają prace nad wersją portugalską, polską, ukraińską i rosyjską.
Materiały
Bateria MABEL zawiera najważniejsze i najbardziej czułe narzędzia do diagnozy wczesnych umiejętności czytania i pisania, poddane walidacji w pięciu językach w ramach projektu ELDEL. Unikalną cechą baterii MABEL jest jej międzyjęzykowa paralelność: testy są bezpośrednio porównywalne pomiędzy językami. Diagnozowane kompetencje to: znajomość liter, świadomość fonemowa, szybkie automatyczne nazywanie, oraz czytanie i zapisywanie wyrazów.
- Usuwanie fonemów
- Wyodrębnianie fonemów
- Synteza fonemowa
- Szybkie automatyczne nazywanie (RAN) – kolory
- Szybkie automatyczne nazywanie (RAN) – przedmioty
- Szybkie automatyczne nazywanie (RAN) – cyfry
- Szybkie automatyczne nazywanie (RAN) – litery
- Znajomość liter – pisanie liter
Dotąd opublikowaliśmy cztery większe artykuły w których nasze testy zostały użyte w celu dokonania porównań międzyjęzykowych (Caravolas et al., 2012, 2013, 2017, 2019).
Dodatkowe publikacje na temat baterii MABEL:
Mikulajová, M. (2019). MABEL – multijazyková batéria testov ranej gramotnosti, založená na dôkazoch [MABEL –wielojęzyczna bateria do diagnozy wczesnych umiejętności czytania i pisania – narzędzie oparte na dowodach]. Psychológia a patopsychológia dieťaťa, 53, 2019, 2, 134–146.
Jak poruszać się po stronie
Pod zakładką TESTY MABEL można znaleźć wszystkie wersje językowe naszej baterii. Dostęp do nich można uzyskać klikając na flagę reprezentującą dany język. Aby uzyskać dostęp do wersji papierowej naszych testów konieczna jest uprzednia rejestracja (patrz zakładka REJESTRACJA). Obecnie pracujemy nad komputerowymi wersjami testów.
Podziękowania
Zespół pracujący przy pierwszym pakiecie roboczym (WP1) projektu ELDEL, który położył podwaliny pod baterię MABEL obejmował:
Starsi naukowcy: Markéta Caravolas (koordynator projektu), Denis Alamargot, Sylvia Defior, Michel Fayol, Charles Hulme, Marína Mikulajová, Gabriela Seidlová Málková
Doświaczeni naukowcy: Petroula Mousikou
Naukowcy na wczesnych etapach kariery: Corina Effrim, Miroslav Litavsky, Eduardo Onochie, Naymé Salas, Miroslava Schöffelová.
Uniwerstytety biorące udział w projekcie to: Uniwersytet w Bangor, Walia, UK; Uniwersyted w Poitiers, FR; Uniwersytet w Granadzie, SP; Uniwersytet Błażeja Pascala, Clermont Ferrand, FR; Universytet w York, UK; Uniwersytet Comeniusa w Bratysławie, SK; Uniwersytet Karola w Pradze, CZ.
Starsi naukowcy odwiedzający lub konsultujący projekt, którzy wnieśli wkład do pierwszego pakietu roboczego (WP1) to: Arne Lervåg , Universytet w Oslo, NO; oraz Brett Kessler, Uniwersytet Waszyngtonu, US.
Cytowanie i bibliografia
Stronę internetową MABEL należy cytować następująco:
The MABEL team (2022) MABEL. From Research To Practice. Sharing quality assessments of foundational literacy skills. https://www.eldel-mabel.net/
Caravolas, M., Mikulajová, M., Defior, S., & Seidlová Málková, G. (2019). Multilanguage Assessment Battery of Early Literacy. MABEL. https://www.eldel-mabel.net/
Wskazówki względem cytowania konkretnej wersji językowej MABEL można znaleźć na końcu strony „O MABEL” w danym języku. Wskazówki względem cytowania można też znaleźć na stronach poświęconych konkretnym testom.
Polską wersję testów należy cytować następująco:
Szczerbiński, M., Mikulajová, M., Defior, S., Málková, G. & Caravolas, M. (2022). Wielojęzyczna Bateria Diagnozy Wczesnych Umiejętności Czytania i Pisania (MABEL). https://www.eldel-mabel.net/pl/test/
Listę publikacji powstałych w toku projektów ELDEL (WP1) oraz MABEL można znaleźć tutaj .